Ali Palabıyık'ın Hakemliği Bırakmasına Neden Olan Hatalar

Türk futbolunun son dönemdeki en tartışmalı hakemlerinin başında gelen Ali Palabıyık hakemliği bıraktı. Böylece Palabıyık’ın kariyeri 30 Nisan 2023’te 1. Lig’de yönettiği Altınordu-Bandırma maçıyla noktalanmış oldu. O günkü karşılaşmada çok tartışmalı bir penaltı kararı veren hem play-off hem de küme düşmeme mücadelesini yakından ilgilendiren müsabaka sonrasında TFF bir açıklama yayınlayarak Ali Palabıyık’a sezon sonuna kadar maç verilmeyeceğini bildirmişti.

Ali Palabıyık’ın son yıllarına bakıldığında yönettiği çoğu maçın tartışmalı olduğu ve kulüpler tarafından “istenmeyen adam” ilan edildiğini görüyoruz. FIFA kokartlı hakemin hatalar zinciri bir UEFA organizasyonunda yaptığı kural hatasıyla başladı diyebiliriz. Ancak karşılaşma UEFA’nın ilgi seviyesi çok düşük U19 Avrupa Şampiyonası’nda olduğu için Türkiye’de fazla dikkat çekmedi. 

Çekya-Portekiz grup maçında kural hatasına giden süreç şöyle oldu: Portekiz’in düştüğü bir ofsayta yardımcı hakem bayrağını kaldırarak Palabayık’ı uyarır. Ancak Palabıyık, endirekt serbest vuruşta kolunu havaya kaldırmaz. Çek oyunculardan biri hemen akabinde topu doğrudan kaleye doğru gönderir. Top kimseye değmeden kaleye girer. Palabıyık önce golü verir. Ama o sırada 2-1 önde olan Portekizlilerin uyarısıyla golü iptal eder. Bu defa Çekyalılar itiraza başlar ancak Türk hakem oyunu aut atışı ile başlatır. İşte kural hatasını burada yapar. UEFA’da daha sonra yayınlanan maç istatistiklerinde de Portekiz’in ofsayta düşmediği görülür.

Futbol oyun kuralları kitabının 13. maddesi olan 'Serbest Vuruşlar' başlığı altında yazan kural “Endirekt bir serbest vuruş kimseye değmeden doğrudan kaleye girerse oyun aut atışı ile başlar” der. Hakem endirekt serbest vuruş sırasında kolunu havaya kaldırmayıp, top kaleye girerse bu durumda serbest vuruş tekrar ettirilir. İşte Palabıyık, kolunu kaldırmadığı halde serbest vuruş sonrasında karşılaşmayı aut atışı ile başlatıp bir kural hatasına yol açar. Ancak bu hata Türkiye’de maçın profili düşük olduğundan fazla ses getirmez UEFA da Palabıyk’a Uilenberg’in de etkisiyle turnuva sırasında ceza vermeyip bir maç daha yönettirip eve yollar. 

Bu noktada bir parantez açmalım: Aynı hatayı ilk olarak 2011’de Bursaspor-Manisaspor maçında Volkan Bayarslan yapmış Bursasporlu Batalla’nın endirekt serbest vuruşta doğrudan kaleye gönderdiği topun kaleye girmesi sonrası eli havada olmadığı halde oyunu aut atışı ile başlatmıştı, Tekrar Palabıyık'aa dönersek.. Sonraki yıllarda Ali Palabıyık çok sayıda tartışmalı müsabaka yönetti ve hiçbir zaman aranılan bir hakem olmadı. Özellikle son iki yılda tartışmalı maçlarının sayısı bir hayli arttı. 

21 Eylül 2021’de 3-3 biten Beşiktaş-Adana Demirspor, 3 Ekim 2021’de Rizespor-Galatasaray, 8 Mayıs 2022’de 1. Lig’de Kocaelispor-Altınordu, 17 Eylül 2022’deki Antalyaspor-Adana Demirspor, 23 Ekim 2022’deki Galatasaray-Alanyaspor ve 2 Şubat 2023’deki Adana Demirspor-Fenerbahçe maçlarında Ali Palabıyık çok ses getiren hatalara imza attı. Özellikle Adana’daki karşılaşma sonrasında Fenerbahçe’nin çok sert eleştirilerine maruz kalan Ankara bölgesi hakemi, MHK tarafından yaklaşık 3 ay kızağa çekildi. Ceza sonrası ilk olarak 1. Lig’de Sakarya-Bolu maçını yöneten Ali Palabıyık, 6 gün sonra çıktığı Altınordu-Bandırma maçında yaptığı fahiş hata sonrasında ise hakemliği bırakmak zorunda kaldı. 

Ali Palabıyık, geride kalan yıllarda vasatın altında bir hakem olduğu görüldüğü ve çok büyük hatalar yaptığı halde görev yapan Merkez Hakem Kurulları tarafından klasman düşürülmeyerek hep Süper Lig kadrosunda tutuldu ve ismi sürekli FIFA kadrosuna yazıldı. Yaptığı hatalara tolerans gösterildi ve kısa süren dinlendirmeler sonrası kendisine yeniden zorlu maçlar verildi. Zorlu maçlarla birlikte de hatalar birbirini izledi. Kısaca onun döneminde görev yapan tüm MHK başkanları, hem takımları mağdur etti hem de şiddetli eleştirilere maruz kalan Ali Palabıyık’ı.

Bir ara moda olan ifadeyle söylersek; MHK yönetimleri her hatasından sonra "Dewamke" diye diye Ali Palabıyık'a erkenden düdük astırdılar.

Yeni sezon öncesinde kısa süre önce MHK Başkanlığına getirilen Ahmet İbanoğlu, TFF Başkanı Mehmet Büyükekşi’ye çok sayıda kulüpten gelen “Ali Palabıyık’ı istemiyoruz” mesajlarının ardından başkanın durumu kendisine iletmesi sonucunda Ali Palabıyık’a kendisi ile devam etmeyi düşünmediklerini bildirmesi üzerine Palabıyık hakemliğe veda etme kararı aldı. 

Ali Palabıbıyık, hakem camiasında kişi olarak "İyi bir insan" olarak biliniyor. Mizaç olarak sessiz, sakin ve biraz içe kapanık bir hakem diye de biliniyor. Süper Lig'e çıktığı dönemde, gelecek vaat eden bir isimdi. Fakat, dediğimiz gibi özellikle son 2 yıldaki fahiş hataları onu artık onarılmaz bir yola sokmuştu. Hakemlikteki en önemli unsur olan baskıya direnç konusunda zaafiyet gösterdi. Belki de hakemlik hayatının bitmesinin nedeni de bu mizacı oldu.

Palabıyık, 2014 yılında TFF'nin TamSaha dergisine verdiği röportajda kendisi de yumuşak huylu olduğunu ve bunun kendisini için bir dezavantaj olduğunu şöyle anlatmıştı: "Yumuşak bir yapım var. Hatta çocuksu bir mizacım var diyebilirim. Bu durum da bana hakemlikte bu zamana kadar hep dezavantaj oldu aslında. Yani henüz bir avantajını göremedim, ne zaman olacak diye de bekliyorum (gülüyor). Bazen oyuncularla fazla diyaloğa girdiğim de oldu. Oyuncuların baskı altına almaya çalıştığını hissedebiliyorum."

Daha otoriter olmaya çalıştığını da söyleyen Palabıyık, şöyle devam etmişti: "Maçtan önce ya da devre arasında oyuncularla konuşarak ve saha içinde hakemle fazla diyaloğa girmemeleri gerektiğini söyleyerek önlemeye çalışıyorum. Kısacası otoriter yapımı daha çok hissettirmeye çalışıyorum. Tabii ki ileride oyuncular beni daha çok tanıdığında ve daha çok tecrübe kazandığımda bu durum kendiliğinden daha iyi bir hâle gelecek diye düşünüyorum. Ama her şey bir yana korkulan değil, sevilen bir hakem olmak arzusundayım." 

14 Ağustos 1981 yılında Ankara'da dünyaya geldi. 2009 yılında Gazi Üniversitesi BESYO'dan mezun oldu. 2008'da Eda hanımla evlendi ve Ege adında bir oğlu var. Yıllarca amatör olarak futbol oynadıktan sonra hakemlik için adım attı.

2000 yılında hakemlik kursuna yazıldı. Ankara bölgesi hakemi olarak sahalarda boy gösteren Ali Palabıyık, ilk maçına amötör ligde 25 Mayıs 2000'de çıktı. 2012 yılında  Gaziantep Büyükşehir Belediyespor-Denizlispor maçıyla üst klasman kategorisine yükseldi. Süper Lig'deki ilk maçıysa 2012-13 sezonundaki Mersin İdman Yurdu-İstanbul BBSK maçı oldu.

Ali Palabıyık'ın asıl mesleği öğretmenlik. Bilişim Teknolojileri derslerinin yanı sıra insan hakları ve demokrasi konularıyla ilgili yürütülen projelerde de öğrencilere dersler verdi.  

Ali Palabıyık, kariyerinde toplam 177 Süper Lig maçına çıktı. Palabıyık, 3 kez UEFA Şampiyonlar Ligi maçında, 3 kez Dünya Kupası eleme grubu maçında, 11 kez UEFA Avupa Ligi maçında ve 3 kez de UEFA Konferans Ligi maçında düdük çaldı. Palabıyık, en alttan en üste kadarsa kariyeri boyunca toplam 313 maçta hakemlik yaptı.