Ligi 21 takıma çıkartan TFF çareyi hükmen yenilgide arıyor

Hüseyin Özkök-AJANSSPOR

Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) Türkiye’de giderek artan Covid-19 vakalarına paralel olarak kulüplerde de sıklıkla görülmeye başlayan vakalar üzerine kadrosu 14 futbolcunun altına inen takımların maçlarını ertelemek yerine talimatı değiştirerek hükmen yenilgi uygulaması getireceği haberlerinin giderek artması, tartışmalara yol açtı. TFF daha önce 30 Eylül tarihinde yaptığı talimat değişikliğinde Ziraat Türkiye Kupası müsabakalarında kadrosu 14’ün altına inen takımların maçlarının ertelenmeyerek o takımın hükmen yenik ilan edileceği açıklanmıştı. Aynı talimatın 21 Ekim’de değiştirilmesiyle eklenen Geçici 2. Maddesinde TFF, Süper Lig ve 1. Lig için de takım kadro sayılarında kadrolarda belli zorunluluklar getirdi. Bunda amacın kadroda test edilmiş oyuncu sayısını mümkün olduğunca arttırıp maçların ertelenmesinin önüne geçme düşüncesinin olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Yayınlanan talimatta ilgili maddeler şu şekilde yer alıyor:

a) Test yaptırılması zorunlu olan futbolculardan (Süper Lig ve TFF 1. Lig 30 futbolcu, Misli.com 2 ve 3. Lig 25 futbolcu) test sonuçlarına göre müsabakada görev alacak futbolcu sayısının pozitif vakalar sebebiyle 14’ün altına inmesi halinde, müsabaka oynatılmayarak ileri bir tarihe ertelenir.

b) 2020 – 2021 Sezonu ikinci devresinin ilk resmi lig müsabakasından itibaren Süper Lig ve TFF 1. Ligde bulunan kulüpler yukarıda belirtilen düzenlemeye ilave olarak her bir resmi lig müsabakasından önce işbu talimatta belirtilen süreler içerisinde Lig statülerinin oyuncu uygunluğu bölümünde belirtilen 01.01.2000 ve daha sonra doğmuş Türkiye A Milli Takımında oynama uygunluğu bulunan Genç futbolculardan en az 5 futbolcu daha olmak üzere toplam 35 futbolcularına test yaptırmak zorundadır.

c) 2020 – 2021 Sezonu ikinci devresinin ilk resmi lig müsabakasından itibaren Süper Lig ve TFF 1. Ligde test yaptırması zorunlu olan 35 futbolcudan test sonuçlarına göre müsabakada görev yapacak futbolcu sayısının pozitif vakalar sebebiyle 14’ün altına inmesi halinde müsabaka ileri bir tarihe ertelenir.

2019/20 sezonunu takımlar hiçbir mağduriyet yaşamadan sonlandırıldığı halde bir takım baskılara boyun eğerek ligden düşmeyi kaldırıp oynanıp bitmiş oyunun kuralını değiştiren ve ligi 21 takıma 'mahkum eden' TFF, sezonun da normalinden 1 ay geç başlamasıyla düşüncesizce yapılan uygulamaların artan vaka sayısı ve ertelenen maçlarla adeta 'bedelini ödemeye' başladı. Federasyon, Haziran 2021’de başlayacak Euro 2020 öncesinde çok sıkışık bir takvimin olması nedeniyle ertelenen maçlara yer bulmakta giderek zorlanmaya başladı. Bundan sonra çok sayıda maçın erteleme ihtimalinin ortaya çıkması üzerine çaresiz kalan TFF, ertelemeyi ortadan kaldırıp talimatı yeniden değiştirerek Süper Lig ve 1. Lig maçlarına kupada olduğu gibi hükmen yenilgi uygulaması getirmeyi planlıyor.

Türkiye Futbol Federasyonu’nu ve yönetiminin göreve geldiklerinden bu yana en büyük problemi öngörüsüzlük. Yayınlanan tüm talimatlar ve statüler öncesinden hiçbir şey öngörülemediği için eklerle adeta delik deşik olmasının yanında sezon devam ederken oyunun kurallarını sürekli değiştiren bir TFF yönetimi ile karşı karşıyayız. Öyle ki, bir gazeteci olarak artık TFF internet sitesini sürekli açık tutup F5 yaparak yapılan değişiklikleri kaçırmamaya çalışır durma geldik.

Oysa pandemi nedeni ile çok sıkışan takvimi göz önüne alan UEFA da kendi organizasyonları başlamadan önce yayınladığı talimatlarla maça çıkamayan takımların Kontrol, Etik ve Disiplin Komitesi tarafında hükmen yenik ilan edilebileceğini duyurdu.

Nitekim Galatasaray’da forma giyen Omar Elabdellaoui’nin Norveç’in UEFA Uluslar Ligi’nde 15 Kasımda Romanya ve 18 Kasım'da Avusturya ile deplasmanda oynayacağı maçlar öncesinde testinin pozitif çıkması sonrası Norveçli yetkililer tarafından 10 günlük grup karantinasına zorlanan Norveç Milli Takımı’nın ülke dışına çıkamaması nedeniyle Romanya maçı ertelenirken Avusturya maçı da ertelenme tehlikesi ile karşı karşıya kaldı. Tarih sıkışıklığı nedeniyle başka bir tarihte oynanması zor gözüken bu müsabakalarda Norveç UEFA tarafından hükmen yenik sayılma tehlikesi ile karşı karşıya.

Hükmen yenilgiler konusunda görüşlerine başvurduğumuz spor hukuku alanında Türkiye’yi uluslararası mecrada temsil eden, İsviçre’deki Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi CAS’ın, Euroleague Basketbol Tahkimi’nin ve de Doha merkezli Katar Spor Tahkim Mahkemesi’nin tek Türk hakemi Avukat Emin Özkurt, şunları söylüyor:

“Bilindiği üzere insanlığı derinden etkileyen uluslararası bir pandemi salgınını yaşıyoruz. Buna bağlı olarak spor dünyası da ciddi aksamalar ve sorunlarla karşı karşıya kalmaktadır. Futbolda olduğu gibi diğer birçok spor branşında çok ciddi problemler ortaya çıkmaktadır.

Bu noktada herkesin malumu olduğu üzere Covid-19 ile mücadele kapsamında uygulanabilecek yegane yöntem ise önlem almaktır. Bilindiği üzere, TFF 1 Eylül 2020 tarihinde 2020-21 futbol sezonuna yönelik Covid-19 Sağlık Rehberi’ni yayınladı. Buna ek olarak, geçtiğimiz Ağustos ayında da TFF tarafından COVID-19 Salgını Nedeniyle Müsabakalarda Uygulanacak Tedbirlere İlişkin Talimat yayınlandı.

Bu talimatın 7. maddesi uyarınca takımların A takım listesinde bulunan futbolculardan test sonuçlarına göre müsabakalarda görev alacak olanların sayısı 14 futbolcunun altına inmesi halinde, müsabaka oynatılmayarak TFF tarafından ileri bir tarihe ertelenir.

Ancak bugünlerde kamuoyunda bu maddenin değiştirilerek, maçın ertelenmesi yerine 14 futbolcunun altına inen takımların doğrudan mağlup sayılacağı konuşulmaktadır.

Belirtmek isterim ki, FIFA’nın açıkladığı Kılavuz İlkeleri uyarınca COVID-19 mücbir sebep olarak kabul edilmiştir. Buna bağlı olarak TFF’nin kulüpleri uluslararası bir mücbir sebep nedeniyle mağlup sayması TFF adına en kolay yöntem olmakla birlikte çok ciddi hak kayıpları doğuracak ve hukuk sistematiğinin aksine bir karar olacaktır.

Futbol Disiplin Talimatı’nın 'Talimatlara Aykırı Hareket' başlıklı 46. Maddesi uyarınca futbol ile ilgili mevzuat hükümlerini, TFF düzenlemelerini, futbol oyun kurallarını ihlal eden kişi veya kulüpler, bu hususta ayrı ceza hükmü bulunmadığı takdirde bu talimatta belirlenen disiplin cezaları ile cezalandırılır.

TFF bu mevzuat hükmüne dayanarak kulüpleri halihazırda kendi oluşturduğu COVID-19 Salgını Nedeniyle Müsabakalarda Uygulanacak Tedbirlere İlişkin Talimatı'ndaki önlemler çerçevesinde, denetleme ve bu önlemlere zorlama gücüne sahiptir. Bu görevini yerine getirmek yerine doğrudan kulüpleri mağlup sayması halinde tüm pandemi sorumluluğunu kulüplerin omzuna bırakmış olacaktır.

Dolayısıyla, söz konusu maddenin değiştirilmesi ve kulüplerin mağlup sayılması yerine, TFF’nin COVID-19 önlemlerini ve bu önlemlere ilişkin kulüplerin üzerindeki denetim ve yaptırımlarını sıkılaştırarak maçların daha az pozitif vaka ile oynanmasını sağlaması daha yerinde olacaktır. Aksi takdirde kulüpler ciddi hak kayıpları ile karşı karşıya kalacaktır.”